17-23 stycznia trwa europejski tydzień profilaktyki raka szyjki macicy, ma za zadanie zwrócić uwagę na chorobę jaką jest rak szyjki macicy i edukować – im więcej informacji na temat choroby i sposobów leczenia posiadamy tym jest ona mniej straszna, co wpływa na chęć badania się i możliwości wczesnego jej wykrycia.
W związku z aktualnie trwającym tygodniem raka szyjki macicy organizowane są różne wydarzenia, które mają na celu promować wiedzę i zachęcać do badań.
Od początku.
Szyjka macicy znajduje się w miednicy mniejszej, łączy macicę z pochwą. Przez nią pod czas miesiączki krew przedostaje się do pochwy i na zewnątrz ciała. Produkuje też ona śluz pomagający przenikanie plemników z pochwy do macicy. Podczas ciąży, przez to że jest ciasno zamknięta, pomaga utrzymywać dziecko wewnątrz macicy.
Nowotwór.
Choroba zaczyna się w komórkach, które to tworzą tkanki, z których składają się narządy człowieka. Prawidłowo komórki szyjki macicy (jak i każde inne) rosną i się dzielą, żeby utworzyć nowe komórki kiedy organizm ich potrzebuje. Kiedy normalne komórki umierają lub starzeją się, nowe je uzupełniają. Niestety czasem proces ten przebiega nieprawidłowo – stare komórki nie obumierają kiedy trzeba a nowe nie powstają w odpowiednim czasie – to nagromadzenie komórek zaczyna tworzyć masę, która właśnie jest nazywana guzem lub nowotworem.
Dobra informacja jest taka, ze nie każda taka zmiana jest od razu wyrokiem. Rozróżniamy bowiem dwa rodzaje nowotworów: łagodne i złośliwe.
Łagodne zmiany takie jak polipy, cysty czy brodawki weneryczne nie są groźne i nie atakują tkanek, które są w pobliżu.
Złośliwe zmiany natomiast (właśnie rak szyjki macicy) stanowią zagrożenie dla życia, atakują tkanki i organy będące w pobliżu ale mogą również rozprzestrzenić się do innych części ciała.
Rak szyjki macicy zazwyczaj swój początek ma w komórkach będących na powierzchni szyjki i z czasem wnika coraz głębiej w okoliczne tkanki.
Kto jest najbardziej narażony?
Każdy myśląc już o nowotworze zastanawia się czy jest na niego narażony, osoba która usłyszała diagnozę zastanawia się nad przyczynami choroby. najczęstszą przyczyną raka szyjki macicy jest zakażenie wirusem HPV (brodawczaka ludzkiego).
Aby zmniejszyć ryzyko zachorowania konieczne są częste badania, które mogą pomóc wykryć chorobę na bardzo wczesnym stadium, a co za tym idzie rokowania leczenia będą lepsze.
Innym sposobem zapobiegania jest sczepienie, które można wykonać nie tylko przed rozpoczęciem życia seksualnego. Szczepienie jednak nie zwalnia całkowicie z konieczności badań profilaktycznych.
Jak rozpoznać raka szyjki macicy?
Niestety we wczesnym stadium ten nowotwór nie wywołuje żadnych objawów (dlatego tak ważne są badania profilaktyczne).
Na kolejnych stadiach choroby można już zauważyć krwawienia z pochwy, które są nietypowe dla osoby:
- Krwawienie między miesiączkami
- Krwawienie po stosunku seksualnym, irygacji lub badaniu ginekologicznym
- Dłuższe i bardziej obfite miesiączki
- Krwawienia po menopauzie
Inne objawy jakie można zaobserwować
- Zwiększona ilość wydzieliny z pochwy
- Ból w okolicy miednicy
- Ból podczas aktu seksualnego
JEŚLI ZAUWAŻYSZ U SIEBIE JAKIEKOLWIEK NIEPOKOJĄCE OBJAWY LUB ODSTĘPSTWA OD NORMY SKONTAKTUJ SIĘ Z LEKARZEM!
Leczenie.
Metody leczenia są różne, zależą od stopnia zaawansowania choroby ale również np. od planowanego zajścia w ciąże.
Leczenie jest indywidualnie dobierane do każdego – należy o tym pamiętać, gdyż często kierujemy się swoim doświadczeniem czy wiedzą którą posiadamy np. jak była leczona bliska nam osoba czy ktoś znajomy i jak to dla niej się skończyło – należy pamiętać, że każdy organizm jest zupełnie inny, nawet mimo dzielonych genów, każdy reaguje na chorobę i leczenie inaczej, a co za tym idzie skutki choroby i leczenia się różnią.
Pytania i wątpliwości.
Jeśli jesteś chora lub masz podejrzenia choroby, warto spisać swoje wątpliwości na kartce i zadać pytania lekarzowi – im więcej będziesz wiedzieć na temat choroby, leczenia, postępowania, tym łatwiej będzie Ci przez to przejść.
Przykładowe pytania:
- Jakie jest stadium zaawansowania mojej choroby?
- Czy mogę otrzymać kopie badań
- Jakie są dostępne dla mnie formy leczenia i korzyści każdej z nich? Jakie są efekty uboczne i ryzyko?
- Jak mogę przygotować się na badanie?
- Jak będzie wyglądać leczenie? Czy będę musiała zostać w szpitalu, jeśli tak to na jaki czas/
- Czy leczenie wpłynie na moje codzienne aktywności, jeśli tak to w jaki sposób?
- Czy będę mogła mieć dzieci po leczeniu? Jeśli nie, to jak mogę np. zabezpieczyć jajeczka gdybym w przyszłości chciała mieć dzieci?
- Jak mogę zatroszczyć się o siebie podczas leczenia?
- Jak często po zakończeniu leczenia będę musiała chodzić na wizyty?
Jeśli przychodzi Ci do głowy jakiekolwiek pytanie czy wątpliwość dotycząca choroby, leczenia, zdrowienia czy tego co później to nie bój się pytać (a najlepiej zapisz na kartce, by nie zapomnieć zadać pytania przy natłoku informacji czy stresie jaki może towarzyszyć wizycie).
Tydzień raka szyjki macicy dobiega końca, ale profilaktyka i edukacja może trwać cały rok, dlatego zachęcamy do zapisania się na cytologię. Weź swoją mamę, córkę, babcię – umówicie się na wizytę i badanie cytologiczne, dbanie o zdrowie to nie tabu tylko wyraz troski o siebie i bliskich. Pamiętaj, że w grupie siła, a bliskość zaufanych osób może pomóc i dać wsparcie.